POLE RADIACYJNE (FALA UDERZENIOWA,WSTRZĄSOWA, EMS, ESWT)
Zwiększenie tempa życia w ostatnich czasach zmusza naukowców do poszukiwania nowych metod leczniczych, przynoszących coraz szybsze i trwalsze wyniki. Terapia falami wstrząsowymi należy do jednej z takich metod.
Z fizycznego punktu widzenia fala uderzeniowa jest falą mechaniczną o małej częstotliwości, zmianą ciśnienia, które nagle rozchodzi się w przestrzeni.
W lecznictwie cała energia fali zostaje zogniskowana w jednym miejscu, na odpowiedniej głębokości w tkankach, w punkcie zmian chorobowych. Głębokość, na jakiej dochodzi do efektu uderzenia może wynosić nawet kilka centymetrów i najczęściej jest określana przed zabiegiem. Często pole zabiegowe wyznacza się na podstawie badań USG lub RTG.
Terapia radialną falą uderzeniową polega na pneumatycznym wytworzeniu fal o wysokiej energii, które poprzez głowicę skupiane są wewnątrz organizmu. Powstaje tam ciśnienie sięgające 6 atmosfer w czasie milisekund (co odpowiada gęstości energii rzędu 0.07 do 0.17 mJ/mm kw). Aplikacja fal następuje z częstotliwością 1- 15/min. W czasie 1 zabiegu aplikowane jest 2000-4000 uderzeń. Zabiegi przeprowadza się co 4-5 dni, 5-6 w serii.
Jeżeli efekt pozostaje niezadowalający, istnieje możliwość powtórzenia serii po odstępie miesiąca. W zdecydowanej większości wypadków 1 seria całkowicie wystarcza do osiągnięcia zamierzonych efektów.
W odróżnieniu od terapii zogniskowaną falą uderzeniową nie ma tu konieczności ciągłego monitoringu USG podczas zabiegu oraz podawania lokalnego znieczulenia.
Przedmiotowa terapia jest często ostatnią alternatywą przed operacją. Wykazuje dużą skuteczność u pacjentów, którzy byli wcześniej leczeni zachowawczo.
Istotną zaletą metody jest minimalna inwazyjność i bezpieczeństwo zabiegów. Zabieg nie wymaga znieczulenia (wręcz niewskazane) ani przygotowania. Choć ból jest odczuciem nieprzyjemnym to jego występowanie podczas zabiegu umożliwia utrzymanie głowicy w miejscu zmiany chorobowej. Wykonanie zabiegu powinna poprzedzać konsultacja lekarska..
W zależności od zastosowanej dawki energii uzyskujemy różne działanie fali. W części przypadków ma ono charakter destrukcyjny (mikrofragmentacja złamanych części kostnych, dezintegracja złogów wapniowych, uszkodzenie naczyń), w innych zaś działanie stymulujące, przede wszystkim przeciwbólowe.
Mechanizm działania przeciwbólowego wynika z następujących zjawisk:
- fale uderzeniowe uszkadzają błony zakończeń nerwowych, dzięki czemu receptory nerwowe nie mogą gromadzić potencjału i przekazywać sygnałów bólowych,
- receptory hiperstymulowane przez fale wstrząsowe wysyłają impulsy o dużej intensywności, które tłumią sygnały bólowe zgodnie z teoria bramkową,
- fale wyzwalają wolne rodniki w okolicy zakończeń nerwowych zmieniając środowisko chemiczne, co tłumi wyzwalanie impulsów bólowych.
Wskazania:
- zaburzony zrost kostny,
- zwapnienia okołostawowe,
- bóle przyczepów ścięgien, np. łokieć tenisisty, golfisty,
- zapalenie rozcięgna podeszwowego (ostroga piętowa),
- zapalenie ścięgna Achillesa,
- zapalenie więzadła rzepki,
- blizny,
- inne problemy ortopedyczne, gdzie tradycyjne leczenie zachowawcze okazało się nieskuteczne.
Przeciwwskazania: nowotwory, zaburzenia krzepliwości krwi, zaawansowana osteoporoza.
Tymczasowe efekty niepożądane: zaczerwienienie skóry, podskórne wynaczynienie krwi, miejscowy obrzęk, bolesność. Efekty te występują rzadko, są krótkotrwałe i zależą od zastosowanej dawki oraz cech osobniczych.